แบรนด์เนมปลอม: สินค้าละเมิดลิขสิทธิ์คืออะไร ทำไมเราไม่ควรสนับสนุน
เมื่อวานนี้มีเรื่องราวอยู่ประเด็นหนึ่งที่ร้อนแรงเสียเหลือเกินผ่านหน้าโซเชียลมีเดียของผมครับ นั่นก็คือประเด็นการใช้สินค้าแบรนด์เนมปลอมของสมาชิกวงไิดิลสาวคนหนึ่งนั่นเอง ซึ่งผมจะไม่ขอพูดในเรื่องที่เกี่ยวกับบุคคลล่ะกัน แต่จะมาว่าด้วยเรื่องของสินค้าแบรนด์เนมปลอม หรือสินค้าละเมืดลิขสิทธิ์ต่าง ๆ ว่ามันคืออะไร และทำไมเราจึงไม่ควรใช้
สินค้าละเมิดลิขสิทธิ์คืออะไร?
ละเมิดลิขสิทธิ์ หมายถึง กระทําอย่างหนึ่งอย่างใดต่องานที่มีลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย ได้แก่ ทําซํ้า หรือดัดแปลง หรือเผยแพร่ต่อสาธารณชน โดยมิได้รับอนุญาตจากเจ้าของลิขสิทธิ์
ซึ่งทางกรมทรัพย์สินทางปัญญา ได้ให้คำตอบถึงบทลงโทษของผู้ละเมิดลิขสิทธิ์ไว้ว่า การการละเมิดลิขสิทธิ์มีโทษทางอาญาทั้งจำคุกและโทษปรับ แล้วแต่กรณี และเจ้าของลิขสิทธิ์ยังมีสิทธิเรียกร้องค่าเสียหายในทางแพ่งด้วย โทษทางอาญา เช่น การทำซ้ำ ดัดแปลง หรือเผยแพร่ต่อสาธารณชนโดยไม่ได้รับอนุญาต มีโทษปรับตั้งแต่สองหมื่นบาทถึงสองแสนบาท และหากทำเพื่อการค้าต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ หกเดือนถึงสี่ปี หรือปรับตั้งแต่หนึ่งแสนบาทถึงแปดแสนบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ
แล้วการซื้อของแบรนด์เนมปลอม หรือสินค้าละเมิดลิขสิทธิ์มาใช้ล่ะ มีความผิดไหม?
อันที่จริงแล้ว เรื่องการคุ้มครองลิขสิทธิ์ในไทยนั้นต่อนข้างอ่อนครับ เพราะหากเป็นในหลาย ๆ ประเทศ การซื้อของแบรนด์เนม หรือของละเมิดลิขสิทธิ์มาใช้จะผิดกฏหมาย สามารถโดนจับได้ทันที แต่สำหรับประเทศไทยยังไม่มีตรงส่วนนี้
ดังนั้นผู้ซื้อของก๊อป หรือสินค้าที่มีการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา โดยนำมาใช้เองนั้น จึงไม่มีความผิดตามกฏหมาย แต่ทั้งนี้ต้องเป็นการซื้อและใช้ในประเทศเท่านั้น หากเป็นการซื้อของก็อปจากต่างประเทศแล้วนำเข้ามาใช้ในประเทศไทย หรือส่งออกสินค้าดังกล่าวจากประเทศไทยออกไปนอกประเทศ การกระทำเช่นนี้มีความผิด
เมื่อแบรนด์เนมปลอมกันจนเป็นเรื่อง “ธรรมดา”
ประเทศไทยเป็นเจ้าแก่งการละเมิดลิขสิทธิ์อันดับต้น ๆ ของโลกครับ เราสามารถมองเห็นกระเป๋าแบรนด์เนมปลอม สินค้าก๊อปปี้ต่าง ๆ วางขายอยู่เต็มตลาด ไม่ว่าจะตลาดนัดบ้าน ๆ ตลอดจนถึงตลาดโรงเกลือ เพราะความหย่อนยานของกฏหมายไทยนั่นเอง จึงเป็นเรื่องน่าเศร้าใจที่หลาย ๆ คนเห็นการปลอมสินค้าเป็นเรื่องปกติธรรมดา ทั้งที่ความจริงแล้ว เรากำลังสนับสนุนผู้กระทำผิดอยู่ และยังทำร้ายเจ้าของแบรนด์อีกด้วย
ตกลงใช้แบรนด์เนมปลอม ผิดไหม?
แม้การใช้สินค้าแบรนด์เนมปลอมจะไม่ผิดกฏหมายโดยตรง ตราบเท่าที่ยังใช้ในประเทศ แต่ถึงอย่างนั้น ก็เป็นเรื่องที่ผิดต่อจิตสำนึกอันดีงามครับ เพราะเราใช้ ก็เท่ากับเราสนับสนุนการละเมิดลิขสิทธิ์อยู่นั่นเอง
หากบางคนมองว่า ไม่เป็นไรเลย เจ้าของแบรนด์เขาก็รวยอยู่แล้ว นั่นเป็นความคิดที่ค่อนข้างเห็นแก่ตัว ลองนึกดูว่าหากเราเป็นเจ้าของแบรนด์ ๆ หนึ่ง เราคงไม่มีทางจะแฮปปี้ได้เลยเมื่อเห็นสินค้าที่เราออกแบบและใช้เวลาไปกับมันมากมาย ถูกคนไม่ดีมาก๊อปปี้ไปขายกันหน้าด้าน ๆ แบบนี้
โดยสรุปแล้ว การใช้แบรนด์เนมปลอมนั้นไม่ผิดกฏหมาย แต่เป็นการสนับสนุนผู้กระทำผิดกฏหมาย อีกทั้งยังผิดต่อความจิตสำนึกอันพึงมีครับ ดังนั้น ผมมองว่า หากไม่มีสตางค์พอหรือรู้สึกว่าเสียดายที่จะซื้อของแบรนด์เนมแพง ๆ ให้เลือกใช้เป็นของที่ไม่มีแบรนด์ไปเลย หรือเป็นแบรนด์ที่ระดับรองลงมาจะดีกว่า เพราะจะได้สินค้าคุณภาพดีกว่าของก๊อปด้วย
สำหรับผม ผมมีคติประจำใจอยู่อย่างหนึ่งครับ อะไรที่เรารู้สึกว่ามันแพงเกินไป นั่นหมายความว่ามันไม่ได้มาผลิตมาเพื่อขายเรา ดังนั้น เรามาสนับสนุนลิขสิทธิ์แท้ด้วยการใช้แบรนด์ตามกำลังซื้อที่ไม่ทำให้ตัวเองเดือดร้อน ดีกว่าไปใช้แบรนด์เนมปลอมเพื่อสร้างภาพปลอม ๆ หลอกตัวเองว่าเรารวย ทั้ง ๆ ที่สุดท้ายแล้วเราก็รู้อยู่แก่ใจครับว่าที่เราใช้อยู่นั้นเป็นของปลอม